Home | Giới thiệu | Lịch sử | Thành tích | Học sinh | Album Ảnh | Videos | Phần mềm | Tài liệu | Giải trí | Liên kết

 

LỚP TOÁN ĐẶC BIỆT A0 NGÀY ẤY

GS.TSKH. Đào Trọng Thi

Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng uỷ, Giám đốc ĐHQGHN

 

Trước hết xin được giải thích rằng A0 là mã hiệu thời chiến của Khối các lớp toán đặc biệt thuộc trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, nay là khối trung học phổ thông Chuyên Toán – Tin của trường Đại học Khoa học Tự nhiên thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội. Thấm thoát đã bốn chục năm trôi qua kể từ ngày ấy nhưng tên gọi thân thương A0 vẫn được những cựu học sinh chuyên toán chúng tôi dùng để nói về lớp cũ của mình. Thời đó, để giữ bí mật, các khoa, các lớp sinh viên trong trường Đại học Tổng hợp Hà Nội đều có mã số riêng và trong hệ thống phiên hiệu chung của Nhà trường, cùng với các ký hiệu A1, A2, A3, A4,...chỉ các lớp đại học toán từ năm thứ nhất đến năm thứ tư...thì lớp toán đặc biệt cũng được mã hoá là A0 (đây là một niềm kiêu hãnh nho nhỏ rất học trò của các học sinh lớp toán đặc biệt cấp phổ thông cho dù chỉ số 0 thật khiêm tốn!). Khi có thêm lớp toán đặc biệt khoá 2 thì hai lớp 9 và 10 có các mã số A09 và A010 hay thường gọi tắt là A9 và A10 (vì đương nhiên không thể hiểu lầm là các lớp đại học toán năm thứ 9 và năm thứ 10 được!).

Lớp toán đặc biệt khoá 2 (1966 – 1968) của chúng tôi nhập trường vào cuối năm 1966, khi cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân của Mỹ mở rộng khắp miền Bắc. Chúng tôi chỉ tập trung một buổi ở cơ sở 19 Lê Thánh Tông Hà Nội để làm thủ tục rồi thầy và trò vội vã lên tầu hoả đi Thái Nguyên, sau đó lại tiếp tục hành quân suốt đêm, lúc cuốc bộ, lúc đi xe (vì cả lớp hơn 60 người phải thay nhau ngồi một chiếc xe U – oát) vượt hơn 30 cây số đường rừng núi để đến địa điểm sơ tán của nhà trường ở xã Văn Yên, huyện Đại Từ.

Ngay sau khi phân tán về ở nhờ các nhà dân trong xóm và ổn định tổ chức lớp, chúng tôi khẩn trương phân công nhau vào rừng đốn gỗ, chặt nứa để làm nhà, bàn ghế và đào hầm hào tránh bom, dựng lên một lớp học thời chiến giữa núi rừng trùng điệp, nơi trước đây đã từng là một căn cứ địa huyền thoại của cách mạng nước ta. Nhà nước và nhà trường đã ưu tiên dành các điều kiện tốt nhất có thể cho học sinh A0. Chúng tôi được cấp học bổng toàn phần, được sử dụng thư viện và các phương tiện học tập khác. Tuy chỉ đơn sơ, giản dị có vậy nhưng đối với chúng tôi thời đó, được học tập ở lớp toán đặc biệt A0 là một ước mơ mà phải phấn đấu cật lực mới đạt được.

Ngoài thầy Phạm Tấn Dương là giáo viên phổ thông giỏi được nhà trường mời về làm chủ nhiệm lớp, các thầy cô giáo khác dạy lớp tôi đều là các giảng viên đại học có uy tín và trình độ chuyên môn cao của khoa Toán như các thầy Hoàng Tuỵ, Phan Đức Chính, Nguyễn Thừa Hợp, Lê Minh Khanh, Nguyễn Duy Tiến, Nguyễn Xuân My,... cũng như từ các khoa Lý, Hoá, Sinh, Văn, Sử và các bộ môn Ngoại ngữ, Thể dục... GS. Hiệu trưởng Nguỵ Như Công Tum, GS. Hiệu phó Lê Văn Thiêm và nhiều nhà khoa học danh tiếng khác cũng thường xuyên đến thăm, nói chuyện khoa học và bồi dưỡng ngoại khoá cho lớp.

Ngày nay, khối trung học phổ thông Chuyên Toán – Tin đã có một đội ngũ giáo viên chuyên toán giỏi và giầu kinh nghiệm, đặc biệt là trong việc bồi dưỡng, rèn luyện kỹ năng giải các bài tập khó trình độ phổ thông, mang lại những thành tích thuyết phục và đáng nể trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia và các kỳ thi Olympic quốc tế. Nhưng ngẫm lại thì việc ngày trước chúng tôi được các nhà toán học hàng đầu trực tiếp truyền thụ các ý tưởng, phương pháp của toán học hiện đại cùng niềm say mê khoa học cũng đáng quý lắm chứ, vì nó đem lại những hiệu quả lâu dài trong quá trình hình thành nhãn quan và hoài bão khoa học cho các tài năng toán học tương lai. Có lẽ đây cũng là một kinh nghiệm cần nghiên cứu và vận dụng một cách phù hợp.

Thành tích thi học sinh giỏi quốc gia của lớp A0 chúng tôi cũng không tồi. Trong kỳ thi học sinh giỏi toán toàn miền Bắc năm 1968, lớp chúng tôi đã giành phần lớn giải thưởng, bao gồm hầu hết các giải cao. Sau khi tốt nghiệp lớp A0, 2/3 học sinh lớp tôi được chọn gửi đi học ở Liên Xô và các nước Đông Âu, số còn lại tiếp tục học đại học tại khoa Toán của trường Đại học Tổng  hợp Hà Nội, nhiều bạn sau đó nhập ngũ tham gia chiến đấu ở các chiến trường rồi lại trở về tiếp tục học tập ở nhiều trường đại học khác nhau.

Tiếng thơm của lớp Ao còn mang lại cho tôi và các bạn Diệp, Trà, Ngoạn, Trản, Cậy một cơ hội quý giá: chúng tôi được giới thiệu vào học tại khoa Toán – Cơ trường đại học Tổng hợp Mátxcơva mang tên Lômônôxốp, một trung tâm khoa học hàng đầu thế giới, toạ lạc trong toà lâu đài cao ngất trời trên đồi Lênin. Đó quả là một điều mà trước đó tôi chỉ dám nghĩ trong mơ. Bây giờ nhìn lại quãng đời đã trải qua tôi có thể nói rằng những năm tháng sống và học tập dưới mái nhà A0 đã để lại cho tôi nhiều kỷ niệm sâu sắc nhất và cũng ảnh hưởng quan trọng đối với con đường phấn đấu vươn lên trong  khoa học của tôi sau này.

Tháng 11 năm nay khối trung học phổ thông Chuyên Toán – Tin kỷ niệm 40 năm ngày thành lập, còn lớp toán đặc biệt khoá 2 A09 của chúng tôi vừa tròn 39 tuổi. Tất cả chúng tôi đều đã ngoại ngũ tuần, có người đã trở thành ông, bà nội ngoại và chúng tôi rất tự hào là đều đã thành đạt trong các lĩnh vực hoạt động và cương vị công tác khác nhau, từ giảng dạy, nghiên cứu trong các trường đại học, viện nghiên cứu đến kinh doanh, quản lý trong các  cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, đặc biệt trong đó không ít bạn đã ở lại cùng các thầy cô giáo cũ tiếp tục góp phần xây dựng khối phổ thông Chuyên Toán – Tin nói riêng cũng như trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, nay là Đại học Quốc gia Hà Nội nói chung. Trong số hơn 60 cựu học sinh lớp A09 ngày đó quá nửa đã có học vị tiến sỹ, tiến sỹ khoa học, đã được phong phó giáo sư, giáo sư hoặc đảm nhận các trọng trách trong các cơ quan giáo dục, khoa học, quản lý và kinh doanh trên khắp đất nước và cả ở nước ngoài. Nói chung, khối trung học phổ thông Chuyên Toán – Tin đã đào tạo 40 khoá với hàng ngàn học sinh năng khiếu toán, tin học, với quy mô ngày một tăng và chất lượng, thành tích ngày càng cao, càng nhiều. Suy ngẫm một cách nghiêm túc, tôi tự hỏi liệu còn có ngôi trường nào ở nước ta có đóng góp to lớn và có hiệu quả cho sự nghiệp phát hiện và đào tạo, bồi dưỡng tài năng toán học, tin học trẻ như thế nữa không? Và trên cơ sở hiểu biết của mình, tôi tin rằng thậm chí trên thế giới những ngôi trường như vậy cũng rất hiếm hoi.  Điều đó chứng tỏ một sự thật rất đáng tự hào rằng khối trung học phổ thông Chuyên Toán – Tin của trường Đại học Khoa học Tự nhiên thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội đã trở thành một vườn ươm tài năng toán, tin học trẻ được Nhà nước, xã hội và nhân dân tin cậy, xứng đánh với danh hiệu đơn vị Anh hùng Lao động vừa được Đảng và Nhà nước phong tặng.

Nhân dịp đáng ghi nhớ này, với tư cách là Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội và cũng với tư cách một học sinh cũ – tôi xin nhiệt liệt chúc mừng và bầy tỏ lòng biết ơn sâu sắc, đồng thời xin chia sẻ niềm vui và tự hào với các thế hệ thầy cô giáo và học sinh của Khối.

Hà Nội ngày 19/10/2005

Đào Trọng Thi

thidt@vnu.edu.vn

 

Home | Giới thiệu | Lịch sử | Thành tích | Học sinh | Album Ảnh | Videos | Phần mềm | Tài liệu | Giải trí | Liên kết

Copyright © 2011 Album Tổng hợp của Khối chuyên Toán-Tin Đại học Tổng hợp Hà Nội
Phone mobile: 0904070637 hoặc 0986838536
Email: lightsmok@gmail.com hoặc Yahoo Messenger: happidragon@yahoo.com